اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالی (ADHD) در پسران: تشخیص، مدیریت و روش‌های کمک به یادگیری بهتر

بیش فعالی در کودکان پسر یا اختلال ADHD یکی از اختلالات روانی است که امروزه خیلی شایع شده و احتمال ابتلا به آن خصوصا در کودکان نسبت به سال‌های گذشته بیشتر شده است. این اختلال که موجب بیش فعالی و کم‌توجهی در کودکان میشود، میتواند مضرات زیادی در دوره کودکی و نوجوانی و حتی بزرگسالی داشته باشد. افراد مبتلا به ADHD نمیتوانند تمرکز کنند و تمرکز آنها با کوچکترین عوامل خارجی بهم میریزد. همچنین تمرکز مجدد روی یک موضوع بعد حواس پرتی برای آنها کار سختی خواهد بود.

برای درمان بیش فعالی در کودکان پسر با دارو، ابتدا باید ابتلای او به ADHD توسط پزشک متخصص تایید شود و سپس روند درمان شروع شود. اما به خاطر داشته باشید داروهای درمان این اختلال عوارض زیادی دارند که ممکن است زندگی کودکتان را از ابعاد دیگری تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل ابتدا بهتر است با روش‌های کنترل شروع کنید و سعی کنید آن را مدیریت کنید و در آخرین مرحله از داروهای شیمیایی استفاده کنید.

کودکان پسر مبتلا به ADHD وقتی به سن 7 سالگی میرسند و باید مدرسه را شروع کنند، با چالش‌های جدید و متفاوتی روبرو میشوند. آنها باید بتوانند زمان 1 ساعته کلاس را متمرکز روی درس بمانند. حتی اگر شما فرزندتان را در بهترین دبستان پسرانه تهران ثبت نام کنید و وضعیتش را برای مسئولین مدرسه شرح دهید، باز هم شرایط برای فرزندتان سخت خواهد بود.

با ما در وبلاگ مدرسه اندیشمند همراه باشید تا راه های تشخیص و مدیریت این اختلال را بیشتر بررسی کنیم.

انواع بیش فعالی در کودکان پسر

این اختلال انواع مختلفی دارد و پسر شما ممکن است به هرکدام از آنها مبتلا باشد. انواع ADHD عبارت است از:

1. بی توجهی: در این نوع ADHD کودکان توجه و تمرکز کافی ندارند و خیلی چیزها را فراموش میکنند. اختلال بی توجهی میتواند فعالیت‌های روزانه کودکتان را از خاطرش ببرد و او نتواند وظایف روزانه‌اش را سازماندهی کند.
2. بیش‌فعالی: این نوع ADHD در کودکان پسر بیشتر دیده میشود. آنها نمیتوانند صبر کنند و آرام یکجا بنشینند. دائم صحبت میکنند و همیشه بی‌قرار هستند. ساکت بودن، بی حرکت بودن و انتظار در صف برای این کودکان غیرممکن است.
3. ترکیبی: افراد مبتلا به ADHD ترکیبی درواقع هر دو نوع مشکل قبلی را دارند و برای درمان آنها باید از روش‌های جامع‌تر و دقیق‌تری استفاده کرد.

بیشتر بخوانید:چرا پسرم سر کلاس بی‌قرار است؟ راهکارهای علمی برای افزایش تمرکز در کودکان پسر

تشخیص ابتلا به بیش فعالی در کودکان پسر چگونه است؟

1. عدم یادآوری اطلاعات: کودکانی که ADHD دارند نمیتوانند جزییات را به خوبی به خاطر بسپارند. آنها اعداد، اسم‌ها، چهره ها و … را به خاطر نمی‌آورند و حتی پس از چند دقیق یادآوری دوباره فراموش میکنند.
2. حواس پرتی در مکالمات: بیش فعالی در کودکان پسر ممکن است به نحوی خودش را نشان دهد که کودک متوجه صحبت‌های شما نیست. او به شما نگاه میکند و به نظر میرسد دارد به شما گوش میکند؛ اما حواس او به ظاهر شما، جزییات اطراف، فرد دیگر، صدای دیگر و … پرت شده است.
3. تحرک مداوم: کودکان ADHD نمیتوانند جایی ساکن بمانند. آنها حتی در حالت نشسته مدام پاهایشان را تکان میدهند، با وسیله‌ای بازی میکنند و …
4. عدم مدیریت زمان: کودکان مبتلا به ADHD مشکل اساسی در تشخیص زمان دارند. آنها نمیتوانند زمان را تشخیص و مدیریت کنند. به همین دلیل ممکن است ساعت‌ها صرف بازی یا فکر کردن کنند و اصلا متوجه گذر زمان نشوند.
5. تعاملات اجتمعی ضعیف: بیش فعالی در کودکان پسر باعث میشود آنها نتوانند دوست پیدا کنند. اگر هم با کسی دوست شوند در کوتاه مدت این ارتباط اجتماعی از بین میرود. این اتفاق اغلب به دلیل عدم توجه کودک به دوست و حرفهایش اتفاق می‌افتد.

بیش فعالی در کودکان پسر چطور موجب کاهش یادگیری میشود؟

همانطور که گفتیم اختلال ADHD تاثیر مستقیمی روی تمرکز و توجه کودکان دارد. تمرکز نیز یکی از عوامل مهم برای یادگیری است. لذا بیش فعالی در کودکان پسر اجازه یادگیری کامل مباحث مختلف را به او نمیدهد و او را در تحصیل با مشکل مواجه میکند. در ادامه به روش هایی اشاره میکنیم که میتواند ADHD را کنترل کرده و به یادگیری بهتر دروس در پسربچه‌ها کمک کند.

دارو درمانی

دو نوع داروی محرک و غیرمحرک برای درمان ADHD وجود دارند؛ که البته داروهای محرک برای این اختلال رایج‌تر هستند. داروهای محرک درواقع با تحریک اعصاب مغز، آنها را متمرکز نگه میدارد و به کودک کمک میکند مدت زمان طولاتی تری متمرکز بماند.

دقت کنید این داروها و دوز آنها باید توسط پزشک متخصص تجویز شود.

رفتار درمانی

رفتاردرمانی یکی از بهترین راه‌ها برای کنترل بیش فعالی در کودکان پسر محسوب میشود. در این روش مهارت های مختلف به کودک آموزش داده میشود؛ بهتر است رفتار درمانی توسط متخصص انجام شود اما در این نوع درمان تاثیر والدین نیز نباید دست کم گرفته شود.

مهارت های آموزشی در رفتار درمانی اعم از نحوه سازماندهی وظایف، مدیریت زمان، تمرکز برای مدت طولانی تر و … میباشد.

طب سوزنی

هرچند پزشکان هنوز درحال تحقیق روی این موضوع هستند، با این حال در مراحل تحقیق و بررسی نتایج خوبی دستگیر آنها شده است. آنها این آزمایشات را روی 816 کودک مبتلا به  ADHD انجام دادند و متوجه شدند عوارض این روش درمانی نسبت به مصرف داروهای شیمیایی (که اغلب حاوی متیل فنیدات هستند) کمتر بوده و نتیجه بهتری در مدت زمان کمتر داشته است.

 سبک زندگی سالم

سبک زندگی سالم شامل الگوی خواب منظم، تغذیه سالم و استفاده محدود از موبایل، تلویزیون و لپتاپ است. کودکانی که تا دیروقت بیدارند و صبح ها دیر از خواب بیدار میشوند با درصد بالاتری به بیش فعالی مبتلا میشوند. از طرفی مصرف کم فیبر و پروتئین و مصرف بالای غذای فرآوری شده، سرخ شده و فست فود به دلیل مواد شیمیایی و قند بالایی که دارند، بیش فعالی در کودکان پسر را افزایش میدهند.

حتی اگر سبک زندگی ناسالم در کودکی منجر به ADHD نشود، در بزرگسالی میتواند نتایج بد زیادی داشته باشد و سلامتی جسمی و روانی فرد را تحت تاثیر قرار دهد.