علت افت تحصیلی ناگهانی در پسران دبستانی چیست؟
دوران تحصیل دورانی طولانی است و در طی آن اتفاقات مختلفی میافتد. این اتفاقات ممکن است اتفاقات خوب و بدی باشند و تاثیرات مختلفی روی تحصیل کودکان داشته باشند. کودکان خصوصا در سال های اولیه تحصیل و زمانی که در دبستان تحصیل میکنند، تاثیرپذیری زیادی از محیط اطراف دارند و کوچکترین اتفاقی ممکن است منجر به افت تحصیلی پسران دبستانی شود.
پسران دبستانی به راحتی تمرکز خود را از دست میدهند و حواسشان پرت اتفاقات بی اهمیت میشود. به همین دلیل در سال های اولیه تحصیل کودکان باید تلاش کنیم تا محیطی آرام و پایدار در خانه ایجاد کنیم تا تمام تمرکز فرزندمان به تحصیل باشد. البته در نظر داشته باشید افت تحصیلی پسران دبستانی فقط مربوط به محیط خانه و اتفاقات آن نیست و ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد که در ادامه آن را بررسی میکنیم.
یکی از عوامل مهمی که روی میانگین نمرات کودکان تاثیر دارد، نوع مدرسه است. مدرسه اندیشمند که به عنوان بهترين دبستان پسرانه غرب تهران شناخته میشود، تلاش میکند تا در مدرسه نیز محیطی آرام و دوستانه برای کودکان فراهم کند و در طی سالیان مختلف تحصیل، از افت تحصیلی آنها جلوگیری کند. با ما در وبلاگ مدرسه اندیشمند همراه باشید تا دیگر عوامل مهم افت تحصیلی پسران دبستانی را بررسی کنیم.
نشانه های افت تحصیلی پسران دبستانی
قبل از هر چیزی در اولین مرحله باید بررسی کنیم آیا فرزندمان دچار افت تحصیلی شده است یا خیر؟ افت تحصیلی به شرایطی گفته میشود که میانگین نمرات یک دانش آموز در یک بازه زمانی مشخص (مثلا 3 ماه) افت شدید و قابل توجهی کرده باشد. دقت کنید اگر فقط برای چند روز یا یک هفته این کاهش میانگین را شاهد باشیم، نمیتوانیم افت تحصیلی را کامل و دقیق تشخیص دهیم. شاید در آن یک هفته دلیل مشخصی برای افت نمرات وجود داشته باشد.

علاوه بر کاهش میانگین نمرات، افت تحصیلی پسران دبستانی به شرایطی گفته میشود که کودک دیگر علاقه ای به مدرسه و انجام تکالیف ندارد. او تکالیف را از سرش باز میکند و باید تحت فشار زیادی قرار بگیرد تا راضی به انجام آنها شود. عدم انجام تکالیف در کوتاه مدت و میان مدت منجر به افت تحصیلی خواهد شد.
همچین در ادامه در یک جدول نشانه های افت تحصیلی و اقدامات پیشنهادی برای والدین را بررسی میکنیم.
نوع نشانه | توضیح نشانه | مثال واقعی | اقدام پیشنهادی والدین |
تحصیلی | افت ناگهانی در نمرات درسی | دانشآموزی که نمراتش همیشه بالای ۱۸ بوده، حالا چند آزمون پشتسرهم زیر ۱۴ گرفته | بدون سرزنش، علتسنجی کنید. با معلم گفتوگو کنید. مشوقهای جذاب برای تلاش دوباره ایجاد کنید. |
رفتاری | بیعلاقگی کامل به مدرسه و درس | هر روز صبح با گریه یا بیحوصلگی شدید به مدرسه میرود و در خانه از مدرسه شکایت میکند | سعی کنید درباره احساسش صحبت کند. مدرسه را محیطی دوستداشتنیتر کنید. شاید نیاز به تغییر معلم یا کلاس باشد. |
روانی | کاهش تمرکز و حواسپرتی مداوم | هنگام انجام تکالیف دائم به اطراف نگاه میکند یا خیلی زود خسته میشود | تایم مطالعه را کوتاهتر کنید، فضای مطالعه را ساکتتر کنید. در صورت تداوم، تست توجه و تمرکز انجام دهید. |
هیجانی | گوشهگیری یا انزوای اجتماعی | دیگر تمایلی به بازی با دوستان ندارد یا در کلاس کمحرف شده | با مربی یا معلمش درباره رفتار اجتماعیاش صحبت کنید. در خانه فرصت گفتوگوی آزاد فراهم کنید. |
فیزیکی | علائم جسمی ناشی از استرس تحصیلی | شکایت مداوم از دلدرد، سردرد یا بیخوابی شب قبل از امتحان | بررسی روانتنی بودن علائم با روانشناس کودک. آموزش تکنیکهای آرامسازی به کودک. |
گفتاری | جملات منفی درباره خود و تواناییاش | “من هیچی بلد نیستم” یا “من از ریاضی متنفرم” | جملات مثبت را با او تمرین کنید، مثل: «تو میتونی یاد بگیری». موفقیتهای کوچکش را پررنگ کنید. |
علل افت تحصیلی پسران دبستانی چیست؟
افت تحصیلی پسران دبستانی ممکن است علل مختلفی مانند مشکلات یادگیری، عوامل خارجی، فشار روانی، فشار تحصیلی و … داشته باشد که هرکدام از آنها باید به دقت بررسی شود. در ادامه مهم ترین علل آن را بررسی میکنیم:
هوشی و ذهنی
شاید کودک شما انواع مشکلات هوشی و ذهنی داشته باشد که در سال های قبل تحصیل نمایان نشده بودند. این مشکلات خصوصا وقتی کودک در سال های بالاتر تحصیل میکند بیشتر نمایان میشوند و باید پیگیری شوند.
برخی از این مشکلات با استفاده از داروهای شیمیایی و یا درمان های خانگی قابل درمان هستند اما در برخی شرایط نیز این مشکلات برای همیشه همراه کودک خواهد بود. این مشکلات منجر به افت تحصیلی پسران دبستانی و کاهش اعتماد به نفس آنها میشود پس بهتر است با ملایمت و آگاهی کامل از مساله با کودکتان صحبت کنید.

انگیزه
یک کودک ممکن است توانایی ذهنی بالایی در یادگیری داشته باشد اما انگیزه ای برای آن نداشته باشد. برای افزایش انگیزه کودکان باید تلاش کنید نتیجه درس خواندن آنها را به طور ملموس و جذاب به آنها نشان دهید و با استفاده از روش های مختلف انگیزه آنها را تقویت کنید. همچنین میتوانید از انواع تشویق استفاده کنید و به کودکتان بگویید اگر نمره خوبی در امتحان بعدی کسب کند، یک جایزه پیش شما دارد.
با این دو اقدام شما میتوانید انگیزه کودکتان را بیشتر کنید و از افت تحصیلی پسران دبستانی جلوگیری کنید.
ظرفیت های هیجانی
این مورد مربوط به محیط خانه و محیط زندگی کودک است. اگر یک مشکل جدید در خانه و خانواده پیش بیاید، به طور ناخواسته روی تحصیل فرزندان تاثیر میگذارد. برای مثال کودکانی که والدین آنها در حال طلاق هستند، فشار روانی زیادی را تجربه میکنند و مدت زمان زیادی از روز را به فکر کردن درباره شرایط زندگی شان میگذرانند. به همین دلیل نمیتوانند روی درس و تحصیل خود متمرکز بمانند و دچار افت تحصیلی میشوند.
بیماری یکی از اعضای خانواده، سوگ، طلاق، دعواهای خانوادگی و … همگی منجر به افت تحصیلی پسران دبستانی خواهند شد.

تغییرات زندگی
تغییزات زندگی مانند جابجایی منزل، جابجایی مدرسه و موارد مشابه میتواند فکر کودک را خیلی درگیر کند. کودک در این شرایط تمام تلاش خود را میکند که با شرایط جدید وفق پیدا کند و درواقع دیگر نمیتواند روی درس تمرکز داشته باشد. بهتر است اینگونه تغییرات زندگی را برای فصل تابستان برنامه ریزی کنید که کودک فرصتی داشته باشد تا با شرایط جدید آشنا شود و در طول تحصیل دچار افت تحصیلی نشود.
محیط مدرسه
محیط مدرسه یکی از عوامل مهم در افت تحصیلی شناخته میشود. محیط مدرسه باید محیطی امن و آرام برای یادگیری و رشد کودکان باشد و تمام جنبههای مورد نیاز آنها را در نظر بگیرد. کودکان و خصوصا پسربچه ها نمیتوانند برای مدت زمان زیادی متمرکز بمانند و در کوتاه مدت نیاز به تخلیه انرژی خود دارند. به همین دلیل تحصیل در مدرسه ای که زنگ های طولانی مدت دارد، میتواند دلیل خوبی برای افت تحصیلی پسران دبستانی باشد.
مدرسه اندیشمند که بهترين دبستان پسرانه تهران است، برنامه ریزی چارت درسی را به نحوی انجام میدهد که کودکان دبستانی ظرفیت یادگیری خوبی داشته باشند و از تمرکز خارج نشوند.
همچنین نحوه تدریس معلم نیز میتواند تاثیر بسیار زیادی بر یادگیری و عدم افت تحصیلی پسران دبستانی داشته باشد. متدهای تدریس معلمان دوره دبستان به طور مرتب باید آپدیت شود و معلمان بتوانند با استفاده از بهترین روش ها، دروس مختلف را برای کودکان تدریس کنند تا بتوانند بهترین نتیجه را بگیرند.
در نهایت خوب است در نظر داشته باشید افت تحصیلی یک اتفاق عادی است و ممکن است برای همه کودکان در برهههای زمانی مختلف رخ دهد. در این شرایط باید ابتدا علت را پیدا کنیم و سپس برای جلوگیری از پیشرفت این مشکل اقدام کنیم.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
پسرم کلاس چهارمه و نسبت به پارسال افت زیادی داشته مخصوصا توی ریاضی و فارسی تمرکزش خیلی کم شده و علاقه ای هم به مدرسه نشون نمیده راستش نمیدونم مشکل از روش تدریس معلمه یا از خودشه
کاهش تمرکز و افت انگیزه در مقطع دبستان میتونه دلایل مختلفی داشته باشه از تغییرات روحی گرفته تا روشهای تدریس یا حتی مسائل خانوادگی اولین قدم مؤثر گفت و گوی صمیمی با کودک برای درک احساسات و نگرانیهاشه در کنار اون، مشورت با مشاور تحصیلی یا روانشناس کودک هم میتونه به شناسایی ریشه مشکل کمک زیادی کنه